(llmyanmar.org)
ဘာကင္ နာဖာဆို နိင္ ငံ ရဲံျမိဳ႕ေတာ္ အိုယူးဒတိ
ဂူးမွာ က်င္းပျပဳလုပ္တဲံညီလာခံတစ္ခုမွာ
အာဖရိက နိင္ ငံမ်ားသမဂၢဟာ ပထမကမာ႓ရဲ႔နိင္ ငံမ်ားမွ ေလ်ာ္ေႀကးေငြအျဖစ္ ေဒၚလာဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာ ေတာင္းဆိုဖို့ ရွိခဲံပါတယ္ အာဖရိက နိင္ ငံေတြဟာ ပထမကမာ႓နိင္ ငံေတြ ေႀကာင္ သူတို့ေတြ တိုက္ ႀကီးမ်ားေႀကာင့္ အာဖရိက နိင္ ငံေတြရဲ႔ လူဦးေရ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမွဳ စီးပြားေရးပ်က္ကပ္မ်ား
ေႀကာင့္ ထိခိုက္ပ်က္စီးမွု ေတြအတြက္
ေတာင္းဆိုခဲ႕ပါတယ္ ဒီဇင္ ဘာလ အ ေစာပိုင္းမွာ အာဖရိက သမဂၢ Jean ping
အစ္ိုးရဟာ က်ြန္ေတာ္တို့ဟာ အသံတစ္ခုတည္းနဲ ့စကားေျပာဖို ့ရန္
ဆံုးျဖတ္ခဲ႕ျပီး အဲဒါဟာ ဆံုးရွံဳးမွု ေတြအတြက္ ျပန္လည္ ျပင္ ဆင္ ေပးဖို့ေတာင္းဆိုတာျဖစ္ပါတယ္
တတိယကမာ႓ အ ေကာင့္မ်ားဟာ ဖန္လံုအိမ္ ဓာတိ ေငြ ႔ေတြ ရဲ႔ သံုးပံုတစ္ပံု အတြက္ သာေတာင္ လ်ွင္ ပင္ အဲဒါဟာေသဆံုးမွဳ ရဲ႔
၈၀% ကို ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲျခင္းမွ ေတြ႔ႀကံဳခံစားေန ရပါတယ္ Ping ရဲ႔အဆို အရ တက္က္စ္ ျပည္နယ္ တစ္ခုတည္းပင္
ဖန္လံုအိမ္ ဓာတ္ေငြ့မ်ားသန္းေပါင္း
၃၀ကို ဖန္တီးျပီး သိန္းေပါင္းေထာင္ ခ်ီေသာ
အာဖရိကန္ မ်ားက္ုိ ေသမင္းဆီသ္ုိ ့ေခၚေဆာင္ သြားပါတယ္ က်ြမ္းက်င္ သူမ်ားရဲံအဆုိ အရ အာဖရိက ရဲံ ႔အစိတ္အပိုင္းေတြဟာ ကမာ႓ႀကီးပူေႏြးလာမွု ေႀကာင့္ ျဖစ္ ေပၚလာတဲံ ေသ ေႀကမွူ လူဦးေရ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမွုတို့ေႀကာင့္ အမ်ားဆံုးဆိုးက်ိဳးကိုခံစားေန ရပါတယ္
နယ္ခ်ဲ႔နိင္ ငံမ်ားဟာ အာဖရိကစီးပြားေရးစနစ္ အတြက္ ပ်က္စီးေစတဲံသမိုင္းရွည္ႀကီးရွိပါတယ
ဥပမာ အ ေနနဲသိပ္မႀကာခင္ က ဆိုမာလီယာရဲ႔ ကမ္းရုိးတန္းအလြန္ မွာ ပင္ လယ္ ဓားျပမွုဟာ တိုင္းရငးသားလူမ်ိဳးစု ေတြ ရဲံဘဝ နဲံ႔ ဆိုမာလီယာလူမ်ိဳးေတြရဲ႔ ပင္ လယ္ကမ္းေျခကို ဖ်က္ဆီးေစကာ က်ယ္ျပန့္လာပါတယ ဆိုမာလီစကားေျပာတဲံ႔္ ဂ်ာအူးနာအယ္လီဂ်ီမ ရဲံ႔အဆို အရ
ဆိုမာလီပင္ လယ္ဓားျပ ေတြရဲ႔လွုပ္ ရွားမွုဟာ
သူတို့ ေတြရဲ႔ပင္ လယ္ကမ္းေျခ ေတြ မွာ နစ္ေပါင္း၂၀နီးပါးအတြက အမီုိွကိပစ္မွု
ေတြရံ႔ျဖဳန္းတီးမွုကုိ တန္ျပန္ တု့႔ျပန္ မွုျဖစ္ပါတယ္္
ကုလသမဂၢပတ္ဝန္းက်င္ အစီအစဥ္ (UNEP)ဟာ ၂၀၀၄ ဆူနာမနီ အျပီးမွာ ဆိုမာလီယာပင္ လယ္ကမ္းေျခဟာ ကြန္တင္ နာမ်ားရဲ႔ ေဆးေႀကာခံ ရေသူ အဆိပ္မ်ားျဖဳန္းတီးမွု တိုက္ခတ္ ခံ ရတယ္လို့အစီရင္ ခံစာတင္ ခဲ႔ပါတယ္
UNEP ရဲံေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူလူတစ္ ေယာက္က ဆူနာမနီရဲံ့လွုိင္းလံုးေတြေႀကာင့္
ကြန္ တင္ နာမ်ားဟာျပိဳကြဲျခင္းကိုခံခဲ႕ ရျပီးျဖစ္တယ္လို့ ေျပာခဲဲ့ပါတယ္ UNEP ရဲံေျပာေရးဆိုခြင္ ႔ရွ္ိသူဟာ ဆယ္စုနစ္တစ္ခုအတြက္ ေႀကာက္လန့္ေအာင္ လူပ္ ေန တဲ႔ အမွုိက္ပံု့ျဖစ္ ေနတဲံ့လွုပ္ ရွားမွုဟာ
ျဖစ္လာေနခဲ႔တယ္လို့ေျပာခဲ႔ပါတယ သူဟာ
ဆိုမာလီ ေနထ္ုိင္ သူ ရာေပါင္းမ်ားစြာဟာ
ေန မ ေကာင္းျဖစ္ျခင္း ပါးစပ္ နဲ႔ နာေခါင္းေသြးယိုစားျခင္းအနာႀကီးေရာ ဂါနဲ့တျခားေရာ ဂါမ်ားစြာကို အဆိပ္ အ ေတာက္ ျဖစ္ ေစ ေသာအမွုိက္ ပံုမ်ားေႀကာင့္
ခံစားရခဲ႔ပါတယ္ ဥ ေရာပ company မ်ားစြာဟာ အဲဒါဟာအဆိပ္ အ ေတာက္ျဖစ္ ေစတဲ့စြန့္ပစ္ပစၥည္းက္ို ပထုတ္ျပီး ရ ရွိဖို ့ရန္ အရမ္းကိုေစ်းခ်ိဳလြန္ျပီး မက္ထရစ္တန္
2.5တန္ မွာ အနည္းငယ္ သာကုန္က်ကာ
ဥ ေရာပမွာ ေတာ့စြန့္ပစ္ပစၥည္းကို ဖယ္ထုတ္ ရွင္းလင္းဖို ့ဟာ 1 တန္မွာ ေဒၚလာ ၁၀၀၀ နီးပါးျဖစ္ပါတယ္
တတိယကမာ႓ဟာ ပထမကမာ႓ရဲ႔လူေန မွုအဆငိ့ အတန္းကိုထိန္းသိမ္းဖို့ရန္ မွာရင္ ဆိုင္ ႀကံဳ ေတြ႔ ေန ရပါတယ္ တတိယကမာ႓မွလူမ်ားဟာ စီးပြားေရးစြန့္ လြွတ္ စြန့္စားျခင္းကိုခံ ရျခင္းအမ်ိဳးသားေရးဖိ နိပ္ မွု လိင္ ပိုင္းဆိုင္ ရာစတဲံအရာမ်ားသာမက တတိယကမာ႓မွလူမ်ားရဲ႔ပတ္ဝန္းက်င္ ဟာပထမကမာ႓ ေႀကာင့္ ဆံုးရွံဳးပ်က္စီးခဲ႔ပါတယ္ ျဒပိထုမ်ားျပန္လည္ ျပင္ ဆင္ ျခင္းဟာ တတိယကမာ႓နဲံအာဖရိကတစ္ခုအတြက္ ပိုင္ ဆိုင္ သင့္ ပါတယ္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္္ပထမကမာ႓က လူေတြရဲ႔ အ ေကာင့္ ေတြနဲံ့ေက် ေအးျခင္းဟာ ခ်ိဳ႔တဲ႔သူမ်ားကိုကူညီေသာအဖြဲ႔ဒါမွမဟုတ္
နိင္ ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႔ ေႀကျငာျခင္း ကိုျဖတ္ျပီးဝင္ ေရာက္ လာမွာမဟုတိပါဘူး တတိယကမာ႓ကလူေတြ တရားမ်ွတမွုကိုရ ရွိနိင္ တဲတစ္ခုတည္းေသာ
နည္းလမ္းက ေတာတစ္ကမာ႓လံုးက ေက်းလက္ ေဒသ ေတြက့ တစ္ကမာ႓လံုးကို ျမိဳ႔ျပ ေတြကိုဝန္း ရံျပီ
း တစ္ကမာ႓လံုးျပည္သူ့စစ္ ဆင္ ႏြဲျခင္းသာလ်ွင္ ျဖစ္ပါတယ္ အလင္းေရာင္ ေဆာင္ က်ဥိးေပးသူ ရဲအသစ္ စြမ္းအင္ နဲ႔တတိယကမာ႓ ရဲ႔ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ဟာပထမကမာ႓ကို ျပစ္ဒဏ္သတ္မွတ္လိုက္ ေသာအခါ သာလ်ွင္ တရားမ်ွတမွုကို ရ ရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္